Gmina Miasta Gostynina - oficjalna strona

Nie boimy się zmierzyć z trudną historią    

         Deportacje, wysiedlenia, robotnicy przymusowi, więźniowie obozów koncentracyjnych, kurierzy tatrzańscy, tajne nauczanie – to tylko niektóre tematy projektu realizowanego przez polską i niemiecką młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 3 im. Obrońców Westerplatte w Gostyninie i Kopernikus-Realschule w Langenfeldzie w ramach wymiany szkolnej uczniów.

Wspólne odkrywanie historii 1939–1945, badanie przeszłości, jednocześnie praca na rzecz likwidacji stereotypów i ksenofobii, to zadania jakich podjęli się uczniowie z zaprzyjaźnionych szkół w ramach projektu “Zachować pamięć”. Tegorocznym zamysłem było poznanie losów młodzieży w czasie terroru nazistowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Otrzymał on dofinansowanie z międzynarodowej organizacji Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (PNWM) z siedzibą w Warszawie. Projekt ze względu na wysoką jakość planowanego programu znalazł się wśród 47, które otrzymały w Niemczech i Polsce wsparcie w wysokości pełnych stawek ryczałtowych wynikających z wytycznych wspierania PNWM na 2019 r. Uznając celowość polsko-niemieckiego zamysłu wsparcia udzielili także burmistrzowie partnerskich miast Paweł Kalinowski i Frank Schneider. Część kosztów pokryli jego uczestnicy. Uczniowie obu szkół przez osiem dni, tj. od 5 do 12 października 2019 r. intensywnie pracowali nad zagadnieniem narodowego socjalizmu, problematyką nazizmu i terroru w Zakopanem, Oświęcimiu i Krakowie.

Podczas trzydniowego pobytu w Zakopanem młodzież z przewodnikiem zwiedziła miasto, podążając śladami historii okupacyjnej. W czasie spaceru złożyła hołd ofiarom nazizmu pochowanym na cmentarzu na Pęsowym Brzyzku i zamordowanym w aresztach komisariatu gestapo zwanym „katownią Podhala”, poznała w czasie warsztatów historię Goralenvolk.  Lekcja muzealna w Muzeum Tatrzańskim, a później zwiedzanie miasta było okazją do zapoznania się z architekturą, kulturą i tradycjami Podhala. Zwrócono uwagę na typowy styl zakopiański, kulturę Podhala oraz sztukę tworzoną przez artystów pod wpływem tragicznych przeżyć okresu okupacji w Galerii Władysława Hasiora. Kolejnego dnia, po zapoznaniu się z działalnością kurierów tatrzańskich dla ratowania życia polskich patriotów na Podhalu, grupa udała się na wędrówkę szlakiem przemierzanym przez nich w Tatrach w latach okupacji.

Młodzież wspólnie odwiedziła miejsca pamięci związane z hitlerowskim terrorem w Małopolsce. Były to wizyty studyjne w byłym nazistowskim obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, Krakowie-Płaszowie i jego podobozie w Wieliczce, obozie zagłady w Brzezince, na terenie dawnego getta w Krakowie. W dawnej stolicy Polski uczniowie  zwiedzili dawną kwaterę i więzienie gestapo przy ul. Pomorskiej, siedzibę generalnego gubernatora Hansa Franka na Wawelu, miejsce przeprowadzenia Inteligenzaktion na Uniwersytecie Jagiellońskim. W muzeach – Fabryce Emaila Oskara Schindlera, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa (Oddział Ulica Pomorska) uczestniczyli w zajęciach edukacyjnych dotyczących problematyki okupacji 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie. Młodzież pracowała w ramach warsztatów prowadzonych przez pedagogów tych wyspecjalizowanych placówkek edukacyjnych.  Życie różnych grup społecznych w okresie narodowego socjalizmu, zwłaszcza młodych ludzi, polsko-niemiecka grupa poznała w czasie zajęć z dr Anną Czocher. Zgłębiona została tematyka Codzienności okupowanego Krakowa. Zagadnienie problematyki Holocaustu, głównie przyczyn i społecznego kontekstu zbrodni nazistowskich wobec społeczności żydowskiej, omówione zostało z dr Romanem Giedroniem. W czasie zajęć zwrócono uwagę uczestnikom na sytuację tej społeczności w latach 1939–1945 w Krakowie. Wśród zajęć związanych z tematyką narodowego socjalizmu znalazło się zagadnienie Robót przymusowych więźniów obozu koncentracyjnego Kraków-Płaszów. Tematykę przybliżył dr Ryszard Kotarba, omówił warunki życia oraz pracę umieszczonych tam więźniów, a następnie zabrał grupę do miejsca pamięci – na teren dawnego obozu koncentracyjnego Kraków-Płaszów. W czasie realizacji projektu w Krakowie odbyły się spacery historyczne, podczas których młodzież odkrywała i poznawała zagadnienia nazizmu. Pierwszy prowadził po terenie dawnego getta i żydowskiej dzielnicy na krakowskim Kazimierzu, drugi po tzw. części aryjskiej stolicy Generalnego Gubernatorstwa.

Dużym przeżyciem dla wszystkich uczestników było spotkanie ze świadkami historii – Amelią Dunin i dr. Januszem Kamockim. W trakcie rozmowy i w bezpośrednim kontakcie uczniowie poznawali historię i różne zagadnienia hitlerowskiego terroru z perspektywy kilkuletnich dzieci. Dowiedzieli się o przeżyciach wojennych, realiach życia i losach młodych ludzi w okupowanej Polsce. Rozmowa była niepowtarzalną okazją, by uczniowie zetknęli się z tematami, które znali tylko z kart podręczników i lekcji historii. Dla wszystkich spotkanie uwiarygodniło i poszerzyło wiedzę zdobytą podczas realizacji projektu. Stanowiło poruszające i emocjonalne doświadczenie. Ta niepowtarzalna lekcja historii stała się bardzo ważnym podsumowaniem całego realizowanego projektu i możliwością do podjęcia dyskusji nad współczesnymi problemami wykluczenia społecznego. Wspólne poznawanie zagadnienia dało podstawę do rozważań o teraźniejszości i przyszłości, stanowiło wkład we wzajemne poznanie tego trudnego okresu historii Europy. Młodzież realizując program przyczyniła się do budowania porozumienia obu narodów.

Na zakończenie projektu odbyło się wspólne spotkanie podsumowujące. Zostały poruszone zagadnienia historyczne, ale przede wszystkim współczesne zjawiska społeczne, jak przemoc i ksenofobia. Co wieczór w czasie trwania całego projektu odbywały się wieczory refleksji i podsumowania, podczas których uczniowie zastanawiali się nad możliwością reagowania na te negatywne zjawiska. Z czasie  dyskusji każdy mógł przedstawić swoje przemyślenia i stanowisko do zagadnienia. Znalazło się też miejsce na zajęcia integracyjne. Udział w programie przyczynił się do rozwoju odwagi cywilnej i dojrzałości obywatelskiej uczestników.

SP3 z Gostynina na Polsko-Niemieckim Forum Historycznym w Gdańsku

Do udziału w odbywającym się w dniach 9-10 września 2019 r. Forum historycznym w Gdańsku zaproszeni zostali organizatorzy szkolnych wymian międzynarodowych. Szkołę Podstawową nr 3 im. Obrońców Westerplatte reprezentowali dyrektor Adam Matyszewski i nauczyciel Elżbieta Szubska-Bieroń, a niemiecką placówkę partnerską z Langenfeld nauczycielka i koordynatorka z  Kopernikus-Realchule Lydia Mletzko.

Na wydarzeniu obecni byli przedstawiciele miejsc pamięci, muzeów, archiwów, polskie i niemieckie instytucje prowadzące działalność związaną z upamiętnianiem historii II wojny światowej, ale przede wszystkim animatorzy wymian szkolnych prowadzonych z udziałem uczniów z Polski i Niemiec. Organizatorem spotkania była Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży w Warszawie, która już od pięciu lat dofinansowuje obustronne projekty szkolne w tematyce historycznej Zachować pamięć. Podczas dwudniowego Forum efekty współpracy zaprezentowane zostały na stoisku informacyjnym przygotowanym przez naszą szkołę. Była to okazja do promowania naszej placówki i prowadzonej współpracy partnerskiej pomiędzy Gostyninem i Langenfeldem na arenie międzynarodowej. Przygotowana wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem uczestników. Goście konferencji kierowali wiele pytań, chętnie słuchali relacji z przeprowadzonych już projektów. Forum było bardzo ważnym aspektem w przygotowaniach przyszłych projektów i w poznaniu innych możliwości edukacyjnych dla uczniów.

Raport uczniów z międzynarodowego projektu

         Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 im. Obrońców Westerplatte odwiedzili Burmistrza Miasta Gostynina w budynku urzędu miasta, aby podziękować  za wsparcie udzielone przy organizacji projektu “Zachować pamięć” w 2019 r. Młodzież opowiedziała o historycznym przedsięwzięciu zrealizowanym wraz ze swoimi rówieśnikami ze szkoły Kopernikus-Realschule w Langenfeldzie  w Krakowie, Oświęcimiu-Brzezince i Zakopanem w dniach 5-12 października 2019 r.   W czasie wizyty burmistrz Paweł Kalinowski pytał o przebieg spotkania, wzajemne relacje z rówieśnikami z partnerskiego miasta Langenfeld, udział w warsztatach i wizytach w miejscach pamięci w Krakowie I Oświęcimiu, formy spędzania czasu wolnego w polsko-niemieckiej grupie. Podczas rozmowy uczestnicy obejrzeli wspólnie z Burmistrzem zdjęcia z tygodniowego programu oraz film przygotowany przez swoich kolegów z miasta partnerskiego Langenfeld.

Uczniowie przekazali burmistrzowi pamiątkową fotografię polsko-niemieckiej grupy. Projekt otrzymał dofinansowanie z  Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży.